แนวทางการทำงานของ HR ที่ต้องรู้ เพื่อให้รอดทั้งคนและธุรกิจ

ปัจจุบันธุรกิจ SME เกิดขึ้นในประเทศไทยมากมาย โดยส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีงบประมาณในการจ้าง HR ระดับมืออาชีพเข้ามาช่วยทำงานประจำอย่างจริงจัง หรืออาจเนื่องจากเป็นองค์กรที่ยังเล็กอยู่ ต่างจากองค์กรใหญ่ที่มีความสามารถในการจ้างสูงกว่า ดังนั้น บทบาทของ HR ที่ทำงานในองค์กรดังกล่าว(SME) จึงแตกต่างออกไปตามประเภทธุรกิจ จำนวนพนักงานในองค์กร สภาวะการเติบโตของธุรกิจ ความมั่นคงของธุรกิจ รวมทั้งความเข้าใจและความคิดเห็นส่วนตัวของเจ้าของ/ผู้ก่อตั้งธุรกิจต่องาน HR ด้วย

บทบาทของ HR ขึ้นอยู่กับความคาดหวังของผู้บริหาร

สิ่งที่ HR สามารถทำในธุรกิจ SME ได้ อาจถูกจำกัดโดยสิ่งที่ผู้มีอำนาจคาดหวังจากพวกเขา ความสัมพันธ์กับเจ้าของธุรกิจรวมทั้งผู้บริหารตามสายงานมักมีอิทธิพลมากที่สุดต่อบทบาทและการทำงานของ HR ทั้งในด้านนโยบาย ทิศทางการทำงานและแนวคิดในบทบาทหน้าที่หลักซึ่งไม่อิงกับหลักการที่แท้จริงนัก จึงเป็นเหตุให้ความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้บริหารตามสายงานอาจเป็นกุญแจสำคัญในการทำงานหรือการดำเนินกิจกรรมของ HR ให้สามารถดำเนินการได้อย่างสม่ำเสมอทั่วทั้งองค์กรและบรรลุเป้าหมายตามที่กำหนดไว้ หาก HR ไม่สามารถสร้างความเชื่อมั่นหรือความสัมพันธ์ที่ดีให้เกิดขึ้นแก่ผู้บริหารเหล่านั้น อาจทำให้ต้องพบกับปัญหาหรืออุปสรรคในการทำงานอยู่เสมอ และ HR อาจถูกเปลี่ยนบทบาทหรือความสำคัญที่มีต่อองค์กรจากการเป็นฝ่ายบริหารจัดการไปเป็นฝ่ายบริการซึ่งทำให้ลักษณะงานเปลี่ยนแปลงไปมาก

ส่วนดีของการทำงานในธุรกิจ SMEs

การทำงานในองค์กร SME มีส่วนดีตรงที่ทำให้ HR มองเห็นภาพรวมของการทำงานของธุรกิจทั้งหมด และพฤติกรรมและความเป็นไปของพนักงานในองค์กร เนื่องจากโดยทั่วไปแล้ว SME เป็นองค์กรที่ไม่ใหญ่นัก มีจำนวนพนักงานไม่มากเกินไป มีการตัดสินใจที่รวดเร็ว(Agile) และมีความทะเยอทะยานของผู้ประกอบการเป็นตัวเร่งให้ผลลัพธ์ของการทำงานสำเร็จโดยเร็ว

หน่วยงาน HR จึงมักรายงานโดยตรงต่อผู้มีอำนาจสูงสุดหรือเจ้าของกิจการนั่นเอง ทำให้มีอำนาจในการบริหารจัดการภายในองค์กรและสามารถสร้างผลกระทบโดยตรงต่อประสิทธิผลขององค์กรโดยรวม โดยผ่านการกำหนดนโยบายการทำงานด้านบุคลากรเช่น การพัฒนาบุคลากร การวางแนวทางประเมินผลการทำงานของบุคลากร การกำหนดค่านิยมและพฤติกรรมเพื่อนำไปสู่ความสำเร็จขององค์กรเป็นต้น โดยขับเคลื่อนผ่านวาระการประชุมผู้บริหารหรือพนักงานโดยรวม ทำให้มองได้ว่า SME ที่ให้ความสำคัญต่องาน HR จะทำให้ HR มีสถานะเสมือนเป็นตัวแทนผู้บริหารสูงสุดในด้านการบริหารบุคลากรหรือองค์กรเลยทีเดียว

ปัญหาของการทำงานในธุรกิจ SMEs

อย่างไรก็ตาม ธุรกิจ SME ที่เกิดขึ้นมักเกิดจากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางของธุรกิจนั้นๆ ทำให้แนวคิดของผู้ประกอบการส่วนใหญ่ยังไม่เข้าใจความสำคัญและบทบาทของงาน HR เท่าที่ควร รวมทั้งการจำกัดงบประมาณในการว่างจ้างบุคลากร ทำให้ HR SME ต้องรับบทหนักกว่าปกติเช่น ทำงานทุกอย่างทุกหน้าที่เพียงลำพังคนเดียว ถูกรวมงาน admin เข้ามาให้ทำด้วยซึ่งโดยทั่วไป งาน admin เป็นงานที่มีรายละเอียดค่อนข้างมาก ปริมาณมาก ดึงเวลาการทำงานในแต่ละวันมากด้วย เวลาในการทำงาน HR จึงมีจำกัดและน้อยมาก อีกทั้งกรณีของการขาดการสนับสนุนด้านพัฒนาบุคลากรในหน่วยงาน HR จากผู้บริหารระดับสูง ประกอบกับความนิยมรับบุคลากรที่ไม่ได้ทำงาน HR มาโดยตรงเข้าทำงานตำแหน่งดังกล่าว ซึ่งอาจเกิดจากการประหยัดต้นทุนจ้างหรือด้วยเหตุผลใดก็ตาม ทำให้ HR SME บางส่วนทำงานในทิศทางที่คิดเอง เข้าใจเอง ค้นคว้าเองโดยปรึกษางานจากชาวเน็ตบ้าง คนใกล้ชิดบ้าง ทำให้ขาดองค์ความรู้ที่ถูกต้อง ไม่รู้วิธีการที่จะสร้างผลงานที่ส่งผลกระทบต่อธุรกิจเท่าที่ควร เรียกว่าตกอยู่ในสภาวะกดดันและทำงานด้วยความยากลำบาก

ความสำเร็จของ HR SME

HR ที่จะประสบความสำเร็จในการทำงานและมีความก้าวหน้าในวิชาชีพได้ จำเป็นมากที่ต้องมีองค์ความรู้ของงานที่ถูกต้องและทันสมัยเป็นตัวนำทางที่สำคัญ ประกอบกับการกำหนดเป้าหมายงานที่ชัดเจนร่วมกับผู้บริหารระดับสูง และต้องสามารถดำเนินงานผ่านผู้บริหารตามสายงานเกี่ยวกับการนำนโยบายองค์กร ค่านิยม และวิธีทำงานร่วมกันในทุกหน่วยงานทีมีประสิทธิผล จึงจะได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ซึ่งจะทำให้เกิดแนวทางการบริหารจัดการบุคลากรอย่างบูรณาการทั้งองค์กร ซึ่งเป็นกุญแจสำคัญของ HR SME โดยผู้บริหารตามสายงานจะเป็นผู้รับผิดชอบด้านการลงมือปฏิบัติเพื่อจัดการบุคลากรในการทำงานประจำวัน ส่วน HR ดูแลเรื่องนโยบาย การแก้ไขปัญหา การให้คำแนะนำ และการพัฒนา เพื่อให้หน่วยงานสร้างผลลัพธ์และประโยชน์สูงสุดให้แก่องค์กร

องค์ประกอบร่วมอีกอย่างที่จะเป็นเครื่องนำทางไปสู่ความสำเร็จของ HR SME เพื่อสร้างคุณค่าและยกระดับงาน HR SME ให้เป็นหน่วยงานเชิงกลยุทธ์ที่ส่งผลกระทบต่อธุรกิจและบุคลากรโดยรวมได้อย่างเป็นรูปธรรมคือ การมีที่ปรึกษาด้านบริหารทรัพยากรบุคคลคอยช่วยสนับสนุน เพื่อชี้นำแนวทางการทำงานที่ถูกต้องและไม่ให้แนวคิดและการตัดสินใจของ HR ผิดเพี้ยนหรือผิดพลาดอันเนื่องจากการขาดมืออาชีพคอยแนะนำ

บทความโดย อาจารย์พรเทพ  พงษ์สง่างาน ที่ปรึกษาอาวุโสผู้เชี่ยวชาญด้านบริหารทรัพยากรบุคคล

บริษัท เซ็นเมนทอร์ จำกัด

https://senmentor.com/